Chạy bộ không chỉ đơn thuần là việc di chuyển đôi chân, mà còn là nghệ thuật kiểm soát tốc độ để tối ưu hóa hiệu suất. Mỗi runner, dù mới bắt đầu hay đã có kinh nghiệm, đều cần hiểu rõ về các loại pace (tốc độ chạy) để xây dựng giáo án luyện tập phù hợp, cải thiện thành tích và giảm thiểu chấn thương. Bài viết này Ligpro sẽ giúp bạn khám phá 5 loại pace trong chạy bộ, từ chạy nhẹ nhàng phục hồi đến chạy tốc độ cao, giúp bạn nâng cao sức bền, tăng cường thể lực và đạt mục tiêu cá nhân một cách khoa học.

Easy Pace (E Pace) – Chạy Nhẹ Nhàng
Easy Pace (E Pace) là tốc độ chạy dễ chịu nhất, cho phép runner duy trì nhịp điệu thoải mái mà không bị mệt mỏi quá mức. Đây là nền tảng quan trọng trong hầu hết các giáo án chạy bộ, giúp cơ thể thích nghi với vận động, phát triển sức bền và giảm nguy cơ chấn thương.
Khi nào sử dụng Easy Pace?
- Chạy khởi động:
- Là bước đệm quan trọng trước các buổi tập cường độ cao.
- Giúp cơ bắp, tim mạch và hệ thần kinh chuẩn bị sẵn sàng.
- Giảm nguy cơ căng cơ, chuột rút khi bước vào bài tập chính.
- Chạy phục hồi:
- Được sử dụng sau những buổi chạy cường độ cao như tempo run, interval training để hỗ trợ cơ bắp hồi phục.
- Loại bỏ lượng axit lactic dư thừa, giúp chân bớt nặng nề.
- Giúp hệ thần kinh thư giãn, tránh quá tải cho cơ thể.
- Chạy quãng đường dài (Long Run):
- Xây dựng nền tảng sức bền, giúp runner cải thiện khả năng chịu đựng.
- Giữ nhịp tim ổn định, đảm bảo cơ thể không bị kiệt sức quá nhanh.
- Tạo điều kiện cho cơ thể sử dụng chất béo làm nguồn năng lượng chính, tối ưu hóa khả năng đốt mỡ.
Đặc điểm của Easy Pace
- Tốc độ thoải mái: Có thể trò chuyện dễ dàng khi chạy mà không bị hụt hơi.
- Chiếm phần lớn trong giáo án luyện tập: 70-80% tổng quãng đường hàng tuần nên được thực hiện ở pace này.
- Nhịp tim ổn định: Dao động từ 60-75% nhịp tim tối đa, giúp rèn luyện hệ tim mạch hiệu quả.
- Tăng cường hệ hiếu khí: Giúp cơ thể cải thiện khả năng hấp thụ và sử dụng oxy.
- Tối ưu hóa chuyển hóa năng lượng: Phát triển khả năng sử dụng mỡ làm nhiên liệu chính, giúp runner duy trì sức bền lâu hơn.
Lưu ý khi chạy Easy Pace
- Đừng chạy quá nhanh: Nếu cảm thấy thở dốc hoặc khó nói chuyện, nghĩa là bạn đang chạy quá nhanh so với mức Easy Pace.
- Kiên trì: Dù không mang lại kết quả tức thì, nhưng về lâu dài, E Pace giúp xây dựng nền tảng bền vững cho mọi runner.
- Lắng nghe cơ thể: Đôi khi, pace chậm hơn mức thường lệ vẫn là Easy Pace lý tưởng, đặc biệt khi cơ thể đang trong giai đoạn hồi phục.
Dù bạn là người mới hay vận động viên giàu kinh nghiệm, Easy Pace luôn là yếu tố cốt lõi giúp bạn phát triển bền vững trong chạy bộ. Hãy đảm bảo áp dụng hợp lý để tối ưu hiệu suất và giảm nguy cơ chấn thương nhé!
Marathon Pace (M Pace) – Tốc Độ Marathon & Chiến Lược Chinh Phục 42.195km
Marathon Pace (M Pace) là tốc độ lý tưởng mà một runner có thể duy trì trong suốt quãng đường 42.195km mà không bị kiệt sức quá sớm. Đây không chỉ là tốc độ đua, mà còn là một phần quan trọng trong quá trình tập luyện, giúp runner tối ưu hiệu suất và xây dựng chiến lược chạy dài.
Khi nào sử dụng Marathon Pace?
- Chạy dài có kiểm soát
- Giúp cơ thể làm quen với tốc độ mục tiêu khi thi đấu.
- Tạo sự ổn định về nhịp thở, nhịp tim và cảm giác chạy.
- Cải thiện khả năng chịu đựng cường độ cao mà không làm cơ thể kiệt sức quá nhanh.
- Luyện tập chiến lược dinh dưỡng
- Cho phép runner thử nghiệm cách bổ sung nước, gel năng lượng trong điều kiện thực tế.
- Giúp cơ thể thích nghi với quá trình tiêu hóa carbohydrate khi đang vận động liên tục.
- Hạn chế nguy cơ “hitting the wall” – tình trạng hết năng lượng đột ngột trong marathon.
- Chuẩn bị tâm lý & chiến thuật thi đấu
- Giúp runner nắm bắt cảm giác chạy ở tốc độ đua, rèn kỹ năng kiểm soát sức lực.
- Xây dựng tư duy bền bỉ, tránh hoang mang khi bước vào giải chính thức.
Đặc điểm của Marathon Pace
- Tốc độ ổn định: Không quá dễ như Easy Pace nhưng vẫn duy trì được lâu dài.
- Nhịp tim trong khoảng 75-85% nhịp tim tối đa, rèn luyện hệ tim mạch và khả năng hiếu khí.
- Đòi hỏi sự tập trung cao độ: Cần duy trì sự kiểm soát và cảm nhận nhịp điệu chạy.
- Cải thiện khả năng duy trì cường độ dài: Giúp cơ thể tối ưu hóa việc sử dụng glycogen và mỡ để kéo dài sức bền.
- Rất quan trọng với runner tập luyện marathon, giúp phát triển khả năng chịu đựng cường độ cao mà không bị mất sức quá sớm.
Lưu ý khi chạy Marathon Pace
- Không nên bắt đầu quá nhanh: Hãy duy trì tốc độ ổn định, tránh đốt quá nhiều năng lượng trong giai đoạn đầu.
- Thử nghiệm chiến lược tiếp nước & dinh dưỡng: Điều này giúp bạn tìm ra cách tiếp năng lượng phù hợp nhất cho ngày đua.
- Kiểm soát nhịp thở & nhịp tim: Nếu nhịp tim tăng quá cao so với ngưỡng 85%, hãy điều chỉnh tốc độ để tránh bị “đơ chân” sau 30km.
Marathon không chỉ là một cuộc đua tốc độ, mà còn là bài kiểm tra về chiến thuật, thể lực và tinh thần. Hãy tập luyện với M Pace đúng cách để biến 42.195km trở thành hành trình bứt phá giới hạn của chính bạn!
Threshold Pace (T Pace) – Tốc Độ Ngưỡng
Threshold Pace (còn gọi là Tempo Pace) là tốc độ giúp nâng cao khả năng chịu đựng lactate và cải thiện hiệu suất chạy dài.
Khi nào sử dụng T Pace?
- Chạy tempo: Giúp tăng khả năng duy trì tốc độ cao hơn trong thời gian dài.
- Chuẩn bị cho cự ly từ 15km trở lên: Là bài tập nền tảng cho Half Marathon và Marathon.
Cách áp dụng T Pace đối với runner:
- Tempo Run: Chạy liên tục ở tốc độ T trong khoảng 20-40 phút.
- Chạy ngắt quãng: Chạy theo tỷ lệ 5:1, ví dụ chạy 1km nghỉ 1 phút, chạy 2km nghỉ 2 phút.
Đặc điểm của T Pace:
- Nhịp tim ở mức 85-90% nhịp tim tối đa.
- Giúp nâng cao khả năng chịu đựng lactate, cho phép cơ thể xử lý axit lactic tốt hơn.
- Không nên vượt quá 10% tổng quãng đường luyện tập hàng tuần.
Interval Pace (I Pace) – Chạy Cường Độ Cao
Interval Pace (I Pace) là tốc độ tập luyện quan trọng giúp runner phát triển sức mạnh, tăng tốc độ và tối ưu khả năng hiếu khí. Đây là phương pháp hiệu quả để cải thiện VO2max – chỉ số phản ánh khả năng hấp thụ và sử dụng oxy của cơ thể, một yếu tố then chốt quyết định hiệu suất chạy bộ.
Khi nào sử dụng Interval Pace?
- Tăng tốc độ chạy: Hỗ trợ cải thiện tốc độ tối đa của runner.
- Luyện tập sức bền VO2max: Giúp cơ thể hấp thụ và sử dụng oxy hiệu quả hơn.
Cách thực hiện:
- Chạy 600-1000m sau đó nghỉ bằng thời gian tương đương (tỷ lệ 1:1).
- Một bài tập phổ biến là Yasso 800s, giúp đánh giá tiềm năng chạy marathon.
Đặc điểm của I Pace:
- Nhịp tim chạm mức 90-95% nhịp tim tối đa.
- Giúp phát triển sức mạnh, tốc độ và khả năng bùng nổ.
- Tổng quãng đường bài tập Interval không nên vượt quá 8% quãng đường luyện tập hàng tuần.
Repetition Pace (R Pace) – Chạy Tốc Độ Cao
Repetition Pace giúp runner cải thiện khả năng chạy nước rút và công suất yếm khí.
Khi nào sử dụng?
- Rèn luyện tốc độ ngắn hạn: Giúp cải thiện khả năng bứt tốc trong các cự ly ngắn.
- Chuẩn bị cho giai đoạn cuối của cuộc đua: Tạo sự quen thuộc với tốc độ cao.
Cách thực hiện:
- Chạy 200m – 1km với tốc độ tối đa, sau đó nghỉ gấp 2-3 lần thời gian chạy.
- Ví dụ: Chạy 1 phút nghỉ 2-3 phút trước khi lặp lại.
Đặc điểm:
- Nhịp tim có thể chạm mức 95-100% nhịp tim tối đa.
- Giúp nâng cao tốc độ tối đa và hiệu suất bứt tốc.
- Không nên vượt quá 5% tổng quãng đường luyện tập hàng tuần.
Tổng Kết
Mỗi loại pace có vai trò khác nhau trong luyện tập và thi đấu. Hiểu rõ cách sử dụng chúng sẽ giúp bạn tối ưu hóa hiệu suất, giảm nguy cơ chấn thương và đạt được thành tích tốt nhất. Hãy xây dựng kế hoạch tập luyện hợp lý để phát triển toàn diện khả năng chạy bộ của bạn!